Dawanie napiwków przypomina czasem chodzenie po polu minowym
W jednych krajach napiwki są obowiązkowe, w innych mogą zostać uznane za afront. Ich wysokość też bywa problematyczna. Czy wystarczy tylko zaokrąglić rachunek, czy powinniśmy zostawić jakiś procent kwoty? I czy napiwek zawsze obowiązuje?
Etykieta dotycząca nagradzania obsługi kelnerskiej mocno różni się w zależności od regionu świata. W niektórych krajach – jak w Stanach Zjednoczonych – płaca podstawowa pracowników sektora restauracyjnego jest niska, a ich zarobki w dużej mierze zależą od napiwków. Dodatkowe opłaty są więc stosunkowo wysokie i zazwyczaj automatycznie dopisuje się je do rachunku, przez co stają się w zasadzie obowiązkowe. Dla Europejczyków ten system bywa nie do końca zrozumiały. Wszak na Starym Kontynencie napiwek jest wyrazem uznania za jakość usługi. I to my sami chcemy decydować o tym, czy kelner powinien dostać dodatkową zapłatę.
W Stanach i Kanadzie napiwki są jednak integralną częścią kultury. Obowiązują nawet przy niewielkich zakupach: zamawianiu kawy, kupowaniu jedzenia na wynos, odbieraniu zamówień z dostawą itd.
Z kolei w Japonii czy Chinach dawanie napiwków jest źle widziane i może zostać potraktowane jako afront. W tamtejszej kulturze duże znaczenie przywiązuje się do kwestii honorowych, a zostawianie komuś pieniędzy niektórzy odbierają jako formę jałmużny.
Niechęć do napiwków ma też czasami źródła w polityce płacowej. W Danii na przykład, kelnerzy i barmani dostają dobre pensje i zwykle nie oczekują dodatkowych profitów.
Napiwek. Ile dać w restauracjach (według zestawienia Hawaii Islands):
20% – USA
15-20%– Kanada, Meksyk
10% – pozostałe kraje świata (ale 5 proc. również nie będzie nietaktem).
Serwis zazwyczaj doliczany do rachunku (sprawdź zanim zapłacisz) – Islandia, Belgia, Szwajcaria, Luksemburg, Monako, Finlandia, Tajlandia, Malezja, Gruzja, Azerbejdżan, Kazachstan, Uzbekistan, Iran, Nepal, Pakistan, Seszele, Salwador, Trinidad i Tobago, Kolumbia, Ekwador, Chile, Peru, Bahamy.
Napiwki zwyczajowo nie są dawane – Australia, Nowa Zelandia, Fidżi, Vanuatu, Samoa, Laos, Chiny, Japonia, Południowa Korea, Tajwan, Nigeria, Kostaryka, Dania, Mołdawia, Kosowo.
W czasach, gdy coraz częściej płacimy w restauracji kartą, pozostawienie napiwku sprawia trochę problemów technicznych. Najprostszym rozwiązaniem wydaje się prośba o doliczenie opłaty za serwis do całości rachunku. Prawda jest jednak taka, że w takim wypadku napiwek pójdzie na konto właściciela restauracji. I tylko od jego dobrej woli zależy, czy przekaże pieniądze kelnerom lub barmanom. Jeżeli nawet o to zadba, napiwki dzielone są zazwyczaj po równo na wszystkich pracowników sali, niezależnie od ich rzeczywistej pracy i dodatkowo pomniejszane o podatek (właściciel musi go odprowadzić od każdej kwoty wpływającej na konto firmy).
Jeżeli więc rzeczywiście zależy nam na docenieniu pracy obsługującej nas w restauracji osoby, najlepiej zrobić to zostawiając jej gotówkę. Wybierając się w podróż, zadbajmy więc o odpowiednią ilość drobniejszych pieniędzy – dobrze mieć je na tego typu sytuacje, nawet jeżeli większość płatności dokonujemy kartą.
Napiwek. Ile dać w hotelu:
W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie napiwki dla personelu wahają się od 2 do 5 dolarów za usługę (dotyczy to m.in. sprzątania pokoju, ale też wniesienia bagażu, czy otworzenia drzwi przed portiera). Średnia światowa to równowartość 1-2 dolarów. Z kolei w Argentynie, Tajlandii, Mongolii, czy Sri Lance wystarczającą kwotą będzie odpowiednik 50 centów.
W poniższych krajach obsługa nie będzie jednak w ogóle oczekiwać napiwku:
Nigeria, Dżibuti.
Azerbejdżan, Tadżykistan, Malezja, Singapur, Brunei, Laos.
Australia, Nowa Zelandia, Samoa, Fidżi, Vanuatu, Filipiny, Indonezja, Japonia, Korea Południowa.
Szwecja, Norwegia, Islandia, Kosowo, Mołdawia, Białoruś, Litwa, Łotwa, Dania, Holandia, Belgia, Lichtenstein, Islandia.
Napiwek. Ile dać w taksówce:
W większości krajów na świecie taksówkarze nie oczekują napiwków. Dobrze widziane jest jednak zaokrąglenie rachunku, choć często robią to już sami kierowcy, przy podawaniu końcowej kwoty.
Najdrożej wypadają Stany Zjednoczone, gdzie napiwek za przejazd taksówką wynosi aż 15 proc. W Kanadzie jest to 10 proc., podobnie jak m.in. w Rosji, Portugalii, Francji, Hiszpanii i na Węgrzech.
